D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NEDİR?
D vitamini eksikliği, sağlıklı kalmak için yeterli D vitamini almadığınız anlamına gelir.
D vitamini eksikliği çok yaygındır. Dünya çapında yaklaşık 1 milyar insanın bu vitaminin kan düzeylerinin düşük olduğu tahmin edilmektedir.
Normal alımlar zamanla önerilen seviyelerden daha düşük olduğunda, güneş ışığına maruz kalma sınırlı olduğunda, böbrekler 25(OH)D’yi aktif formuna dönüştüremediğinde veya D vitamininin sindirim sisteminden emilimi yetersiz olduğunda insanlarda D vitamini eksikliği gelişebilir. D vitamini açısından düşük diyetler, süt alerjisi veya laktoz intoleransı olan kişilerde ve ovo-vejetaryen veya vegan diyeti tüketenlerde daha yaygındır.
Vücudun D vitamini düzeyini en iyi gösteren parametre karaciğerde depolanan 25(OH)D (kalsidiol)’dir.
Son yıllarda alt düzeyi 20-30ng/mL olarak kabul edilmektedir. Bu düzeyler kemik hastalıklarından koruyabilir ama maalesef kemik dışı çok sayıda D vitaminine bağlı hastalıktan korumaz.
D VİTAMİNİ DÜZEYİ NE OLMALI?
D vitamininin kandaki seviyesi nanogram/mililitre (ng/ml) cinsinden ölçülür. Yapılan birçok araştırmaya göre ortalama kabul gören kandaki D vitamini düzeyleri ve sonuçları şu şekildedir.
Ağır D vitamini yetersizliği (raşitizm, osteomalazi)…….<20 ng/ml
Marjinal D vitamini yetersizliği………21-29 ng/ml
Gizli D vitamini yetersizliği……..….… 30-50 ng/ml
Normal……………………………………….. 52-100 ng/ml
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
-
Yorgunluk:
Aşırı yorgunluk ve halsizlik D vitamini eksikliğinin bir işareti olabilir. Takviye almak, enerji seviyelerini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
-
Kemik ve kas ağrısı:
Kronik ağrı ile kandaki düşük D vitamini seviyeleri arasında bir bağlantı vardır. Vitamin ve ağrıyı algılayan sinir hücreleri arasındaki etkileşimle ilgili olabilir.
Özellikle bacaklarda, sırtta, pelviste ve kalçada ağrı; Düşük kan D vitamini seviyeleri, kemik ağrısına ve bel ağrısına neden veya katkıda bulunan bir faktör olabilir.
-
Daha sık hastalanmak ve enfeksiyon kapmak:
D vitamini bağışıklık fonksiyonunda önemli roller oynar. Eksikliğin en yaygın semptomlarından biri, hastalık veya enfeksiyon riskinde artıştır.
-
Depresyon:
Depresyon, düşük D vitamini seviyeleri ile ilişkilidir ve bazı araştırmalar, takviyenin ruh halini iyileştirdiğini bulmuştur.
-
Yaraların yavaş iyileşmesi:
Yetersiz D vitamini seviyeleri ameliyat, yaralanma veya enfeksiyon sonrası yara iyileşmesinin zayıflamasına neden olabilir.
-
Saç dökülmesi:
Saç dökülmesi, kadın tipi saç dökülmesinde veya otoimmün durum alopesi areatada D vitamini eksikliğinin bir işareti olabilir.
-
Kemik kaybı:
Düşük kemik mineral yoğunluğunun teşhisi, D vitamini eksikliğinin bir işareti olabilir. Bu vitaminden yeterince almak, yaşlandıkça kemik kütlesini korumak için önemlidir.
-
Kırıklar:
Düşük kemik mineral yoğunluğunun teşhisi, D vitamini eksikliğinin bir işareti olabilir. Bu vitaminden yeterince almak, yaşlandıkça kemik kütlesini korumak için önemlidir.
-
Kilo almak:
Obezite, D vitamini eksikliği için bir risk faktörüdür. D vitamini eksikliğinin kilo alma riskini artırabileceğini gösteren araştırmalar da vardır.
-
Endişe:
Yaşlılar üzerine yapılan incelemelerde D vitamini seviyelerinin ruh halini etkilediği ve depresif duygu durum belirtilerine sahip olabileceği görülmüştür. Kış aylarında yaşanan depresif belirtileri azaltılmasına D vitamini takviyesi destek sağlayabilir.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİN NEDENLERİ NELERDİR?
- Hava kirliliği,
- Güneş koruyucu kullanmak (Koruma faktörü 30 olan bir güneş koruyucu, vücudun vitaminleri %95 oranında sentezleme yeteneğini azaltabilir).
- Kapalı alanda fazla zaman geçirmek,
- Güneşten doğrudan faydalanmamak,
- Yiyeceklerden yeterince D vitamini almamak,
- Karaciğer veya böbreklerin iyi çalışmaması, kronik bir rahatsızlığa sahip olmak.
- Düzensiz uyku,
- koyu tene sahip olmak,
- yaşlı bir yetişkin olmak,
- fazla kilolu veya obeziteye sahip olmak.
- çok balık veya süt yememek,
- Crohn hastalığı veya Çölyak hastalığı gibi besin emilimini etkileyen bir sağlık durumuna sahip olmak.
- Gastrik bybass ameliyatı,
- D vitamini metabolizmasını etkileyen bazı ilaçları kullanmak.
* Bu açıklamalar hekim tavsiyesi yerine geçmez. Takviye edici gıdalar herhangi bir hastalığı teşhis, tedavi, iyileştirme veya önleme amacı taşımamaktadır. Detaylı bilgi için sağlık profesyonellerine danışın.
Referanslar;
http://Vitamin D. National Institue of Health
http://www.beslenmebulteni.com/butun-yonleri-ile-d-vitamini/
https://www.healthline.com/health/vitamin-d-for-acne#how-to-use-vitamin-d
